Trong cơ thể con người sẽ sở hữu khoảng 20.000 – 25.000 mã gen khác nhau. Mỗi một tế bào sẽ có từng mã nhiễm sắc thể khác nhau. Bạn đã từng nghe đến phân tử mRNA chưa? Đây là mã gen di truyền trên DNA. Vậy “mRNA là gì?”. Vai trò của nó trong sinh học là gì? Trong bài viết hôm nay, hãy cùng thichchiase tìm hiểu về mRNA nhé.
Tất tần tật thông tin liên quan đến mRNA
1. mRNA là gì?
mRNA là một loại của RNA, nó có chức năng mang thông tin di truyền từ DNA trong nhân tế bào đến bào quan tổng hợp chuỗi polipeptit trong tế bào chất. Đây là nơi để tổng hợp protein. Quá mang thông tin từ DNA để tổng hợp protein của mRNA được gọi là dịch mã. mRNA thường có tuổi thọ ngắn trong tế bào. Từ vài phút đến vài giờ, nó tùy thuộc vào loại tế bào hoặc các loài sinh vật.
2. Cấu trúc của mRNA
mRNA còn được gọi là RNA thông tin. DNA có cấu trúc mạch kép còn mRNA thì có có duy nhất một mạch đơn. Cấu trúc của mRNA gồm 4 loại nucleotide:
- Adenine (A)
- Guanine (G)
- Cytosine (C)
- Uracil (U)
Trình tự 4 loại nucleotide trong mRNA sẽ quyết định trình tự các amino acid trong protein tổng hợp. Cấu trúc của mRNA với các thành phần này giúp đảm bảo mRNA được ổn định. Bảo vệ khỏi sự phân hủy và giúp tối ưu hóa quá trình dịch mã để tạo ra protein đúng chức năng.
3. Vai trò của mRNA trong sinh học
Sinh học là một phạm trù bao hàm nhiều lĩnh vực khác nhau. Cụ thể như di truyền học, các bộ gen, nhiễm sắc thể và các cơ chế di truyền trên cơ thể người. mRNA đóng vai trò quan trọng trong sinh học, cụ thể là công nghệ sinh học. Nhờ vào mRNA cho nên loài người đã có thể chiến thắng dịch bệnh nhờ vaccine.
Điều đó đã được minh chứng trong vaccince phòng ngừa COVID – 19. Hai loại vaccine Pfizer – BioNTech và Moderna đã được ứng dụng công nghệ của mRNA. Các tổng hợp protein của mRNA đã kích hoạt phản ứng miễn dịch vủa virus Corona. Vì vậy, con người có thể bảo vệ cơ thể của mình khỏi COVID – 19. Đây là một phát minh vĩ đại đã giúp tất cả mọi người trên toàn cầu chiến thắng được dịch bệnh đáng báo động năm ấy.
Trên đây là vai trò quan trọng của công nghệ mRNA. Bên cạnh đó thì RNA thông tin còn được đưa vào nghiên cứu và phát triển trong nhiều loại thuốc chữa ung thư hay các bệnh mãn tính khác nữa. Sự tiến bộ trong công nghệ mRNA đã mở ra nhiều cơ hội mới trong y học và công nghệ sinh học. Từ việc hiểu rõ hơn về sinh học cơ bản đến phát triển các phương pháp điều trị tiên tiến và hiệu quả hơn cho nhiều bệnh.
Phân biệt sự khác nhau giữa các phân tử RNA
RNA là phân tử polymer cơ bản được tổng hợp trực tiếp từ DNA. Nó có vai trò sinh học trong mã hóa, dịch mã, điều hòa hay biểu diễn của Gen. RNA được chia ra thành nhiều loại. Đó là mRNA, tRNA và rRNA. Vậy sự khác nhau của 3 loại này là gì? Hãy để chúng tôi giúp bạn hiểu hơn về 3 loại RNA này khác nhau như thế nào nhé.
1. mRNA
- Chức năng: Mang thông tin di truyền từ gen trên DNA đến ribôxôm để tổng hợp protein.
- Cấu trúc: Thường là mạch đơn, có thể dài ngắn khác nhau tùy thuộc vào kích thước của gen.
- Đặc điểm: Mang các bộ ba mã di truyền (codon) quy định trình tự các amino acid trong protein.
2. tRNA
- Chức năng: Vận chuyển các amino acid đến ribôxôm để tham gia vào quá trình tổng hợp protein.
- Cấu trúc: Có cấu trúc đặc biệt giống hình lá cỏ ba lá, gồm một số vòng đơn và đôi.
- Đặc điểm: Mỗi loại tRNA mang một loại amino acid đặc trưng và có một bộ ba đối mã (anticodon) bổ sung với codon trên mRNA.
3. rRNA
- Chức năng: Cùng với protein cấu tạo nên ribôxôm – là nơi diễn ra quá trình tổng hợp protein.
- Cấu trúc: Có nhiều loại rRNA khác nhau, tham gia vào cấu trúc của tiểu đơn vị lớn và tiểu đơn vị nhỏ của ribôxôm.
- Đặc điểm: rRNA có vai trò xúc tác trong quá trình hình thành liên kết peptit giữa các amino acid.
Tóm lại, mỗi loại của RNA đều giữ vai trò thiết yếu trong quá trình biểu hiện Gen. Mọi người vẫn thường hay nói đùa về 3 loại này như sau: “mRNA” là người đưa tin còn “tRNA” là người vận chuyển và “rRNA” là xưởng sản xuất protein. Sự phối hợp hoạt động của các loại RNA sẽ đảm bảo cho quá trình tổng hợp protein diễn ra một cách chính xác và hiệu quả.
Một số điều cần chú ý về mRNA
- Cấu trúc của mRNA có thể gây ra những thay đổi về đột biến gen. Sẽ tùy vào cấu trúc tạo thành, mRNA sẽ mang đến những hậu quả khác nhau trong quá trình này.
- mRNA và DNA sở hữu cấu trúc khác nhau. Cho cả hai đều được cấu tạo từ nucleotide nhưng DNA sẽ chứa thông tin di truyền chính của tế bào. Còn mRNA sẽ chỉ chứa bản sao tạm thời.
- Một số loại mRNA đặc biệt có thể tham gia vào quá trình sửa chữa DNA bị hỏng.
- mRNA được sử dụng rộng rãi trong nghiên cứu cơ bản để hiểu rõ hơn về quá trình phiên mã và dịch mã, cơ chế điều chỉnh gen. Và tương tác giữa các protein trong tế bào.
Tổng Kết
Vậy là, thichchiase đã cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến chủ đề “mRNA là gì?.” Mong rằng bài viết hôm nay sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về một loại của RNA. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết, hy vọng chúng ta có thể gặp lại nhau trong những chủ đề khác tại website thichchiase.net. Cuối cùng, xin chào và hẹn gặp bạn trong một ngày gần nhất.